Có thể bạn quan tâm

• Ngày 14 tháng 2 năm 2023 là ngày gì?
• Khi nào trường sẽ mở ở Punjab 2023?
• Khi nào là tháng Ramadan 2023?
• Rằm tháng 2 năm 2023 là ngày nào?
• Ngày nào cất cánh trong năm 2024?

Tên gọi đại học và chức danh: một vài nhầm lẫn

admin

10 years ago

Bạn đang đọc: Khoa trong trường đại học tiếng Anh là gì

Nhân dịp ghé qua trang nhà của VNU TP. Hà Nội tìm thông tin thì thấy giao diện đã được thay đổi. Có thể nói là giao diện mới trông mát mắt hơn trước. Tôi quan tâm đến bản tin Thống nhất tên thanh toán giao dịch góp thêm phần tạo nên sức mạnh. Đọc xong bản tin này, tôi thấy có vài hiểu nhầm về những định danh như college, faculty, school, và chức vụ của quan chức đại học. Bài này chỉ trình diễn một cách khái quát nhất những hiểu nhầm đó .Một trong những điều làm đau đầu cho những đồng nghiệp quốc tế là tên gọi những trường đại học trong mạng lưới hệ thống Đại học Quốc gia. Thật vậy, có lần đồng nghiệp tôi sang đó giảng dạy, và anh ta rất kinh ngạc khi biết có đại học trong đại học. Có một anh kia còn đi lầm trường chỉ vì tên gọi ! Những ai quen với cách tổ chức triển khai đại học ở những nước tiên tiến và phát triển sẽ quá bất ngờ khi biết Đại học Quốc gia có nhiều đại học con như ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Bách khoa, v.v. Nói là đại học con, nhưng trường nào cũng đều có quy mô lớn chẳng thua kém gì, thậm chí còn còn lớn hơn, những đại học ở quốc tế .Vấn đề đại học trong đại học dẫn đến khó khăn vất vả và phức tạp trong tên tuổi, nhất là tên tuổi tiếng Anh. Chẳng hạn như ĐHQGTPHCM thì có tên chính thức là Vietnam National University, Ho Chi Minh City. Nhưng những trường thành viên cũng có tên gọi làuniversity, như Ho Chi Minh City University of Technology, University of Science Ho Chi Minh City, Ho Chi Minh City University of Social Sciences and Humanities, v.v. Chú ý, lúc thì tên thành phố viết sau tên trường đại học, nhưng có lúc thì lại viết trước tên trường ! Những cách viết như thế này gây ra rất nhiều khó khăn vất vả trong việc nhận dạng đại học trong cơ sở tài liệu khoa học quốc tế. Hơn thế nữa, cách viết tên đại học không đồng điệu ( hoặc chẳng theo một công thức chuẩn ) còn gây ấn tượng cho đồng nghiệp quốc tế rằng đại học Nước Ta chưa trang nghiêm trong việc định danh trên trường quốc tế .Nhưng suôn sẻ thay, Đại học Quốc gia TP. Hà Nội đang có nỗ lực làm đổi khác thực trạng nhập nhằng đó, ít ra là trong tên gọi. Trong bản tinThống nhất tên thanh toán giao dịch góp thêm phần tạo nên sức mạnh, ban giám đốc trường đang kiểm soát và chấn chỉnh việc định danh trường và chức vụ trong thanh toán giao dịch bằng tiếng Anh của những đơn vị chức năng trong mạng lưới hệ thống ĐHQGHN. Đây là một việc làm rất đáng hoan nghênh. Nhưng đọc qua bài phỏng vấn, tôi thấy lấn cấn ở vài điểm mà tôi nghĩ là có sự hiểu nhầm. Trong bài này tôi sẽ trình diễn những điểm đó như sau :

Về tên đại học và phân khoa

Hiểu lầm về từnationalvới sứ mệnh quốc gia. Theo nhận xét của lãnh đạo ĐHQGHN thì những đại học có vị thế đặc biệt có thể mang tên quốc gia (national). Nhưng trong thực tế thì không phải như thế. Theo tôi biết thì chẳng có đại học nào dám nói mình có sứ mệnh quốc gia cả. Tất cả đại học đều có sứ mệnh khai sáng dân trí và xem đó là một đóng góp của họ cho sự phát triển của đất nước. Chẳng hạn như Đại học Quốc gia Úc (ANU) có sứ mệnh là: to be one of the worlds great research institutions, distinguished by outstanding teaching, guiding students to the frontiers of knowledge and the best standards of scholarship (tạm hiểu là: trở thành một trong những viện nghiên cứu lớn trên thế giới qua giảng dạy xuất sắc, dìu dắt sinh viên đến những tri thức hiện đại và chuẩn mực học thuật cao nhất). Trường Đại học Sydney hay New South Wales, dù không có từnationaltrong danh xưng, nhưng cũng có những sứ mệnh tương tự. Gần ta hơn là Đại học Quốc gia Singapore, đề ra 3 sứ mệnh. Đó là nuôi dưỡng những học giả, tạo cơ hội cho họ trở thành những nhà lãnh đạo trong xã hội, những công dân toàn cầu; nghiên cứu có ảnh hưởng lớn, đóng góp tri thức nhằm cải thiện xã hội; và phục vụ cho sự phát triển xã hội và kinh tế quốc gia. Đại học công nghệ Nanyang (Singapore) không có từnationaltrong danh xưng, nhưng sứ mệnh của họ thì chẳng khác gì Đại học Quốc gia Singapore. Nói tóm lại, không cứ có chữquốc giamới có sứ mệnh quốc gia; tất cả đại học đều có sứ mệnh chung (đóng góp tri thức) và sứ mệnh riêng là đóng góp vào sự phát triển của quốc gia.

Cũng cần phải nói thêm rằng không phải có chữ national trong danh xưng mới có tầm vóc quốc gia.Đọc câu phát biểu mang tính khẳng định Trên thế giới cách đặt tên đại học và các trường thành viên rất đa dạng, nhưng những đại học có tầm vóc quốc gia thì bao giờ cũng gắn với từ quốc gia national. Ví dụ: ANU (Australia National University), SNU (Singapore National University), SNU (Seoul National University) tôi thấy không đúng với thực tế. Chẳng hạn như Đại học Quốc gia Úc là đại học nhỏ, chỉ giới hạn trong một số bộ môn. So với các đại học lớn hơn và lâu đời hơn như Đại học Sydney, Đại học Melbourne, Đại học Queensland (tất cả đều không có danh xưngnational) thì Đại học Quốc gia Úc chỉ là một viện tí hon! Cũng cần nói thêm rằng ở Anh, Mĩ, Canada, v.v. không có trường nào mang danh xưngnationalđể mang tầm vóc quốc gia cả. Đại học Harvard, Yale, Oxford, Cambridge, Sorbonne, Toronto, v.v. đều không có tênnationalnhưng ai cũng biết uy tín của họ là tầm vóc toàn cầu chứ chẳng riêng gì trong nước.

Ngoài ra, còn có vài chỗ sai về tên đại học trong phát biểu trên :

• Australian National University (chứ không phải Australia National University)
• National University of Singapore NUS (chứ không phải Singapore National University SNU)
• University of Malaya (chứ không phải University of Malaysia)

Mô hình Đại học Quốc gia Việt Nam (VNU) không phổ biến trên thế giới. Bài phỏng vấn có câu Trên thế giới rất nhiều đại học có mô hình giống ĐHQGHNlà một giả định không đúng. Không biết ở các nước Đông Âu thì thế nào, nhưng ở các nước phương Tây mà tôi có kinh nghiệm thì chưa thấy nơi nào mà đại học nằm trong đại học, hay có sự phân chia theo kiểu đại học mẹ và đại học con (không thấy đại học cha!) như VNU cả.

Có sự hiểu lầm vềcollegevàfaculty. Trong bài trả lời phỏng vấn, vị phó giám đốc ĐHQGHN cho biết Các trường đại học thành viên của các đại học này thường có 3 cách gọi. Thứ nhất là college, ví dụ college of Law, Australia National University (Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Úc). Thứ hai là school, ví dụ Business School, University of London (Trường Đại học Kinh doanh, Đại học London). Thứ ba, là university nhưng có nhận diện bằng cách đặt dưới university mẹ. Nhưng hình như đây là một sự hiểu lầm. Tôi có thể giải thích chung như sau:

• College, faculty, schoolkhông phải là trường đại học mà là những đơn vị trong một trường đại học. Ở Úc (và Mĩ, Anh, Canada), mỗi university (đại học) có nhiềukhoa. Khoa có thể gọi làcollege, nhưng cũng có thể gọi làfaculty. Sự chọn tên gọi (college hay faculty) là tùy theo ban giám hiệu. Chẳng hạn như ngày xưa, Đại học Macquarie họ gọi các khoa làcollege, nhưng khi có ban giám hiệu mới, họ sửa lại làfaculty. Phần lớn đại học Úc (như Đại học New South Wales, Sydney, v.v.) gọi các khoa làfaculty. Nhưng Đại học Quốc gia Úc thì gọi khoa là college, như College of Law (Khoa Luật), và đây cũng chính là cách gọi của nhiều đại học Mĩ như Ohio State University chẳng hạn.

• Dưới faculty và college thường là nhữngschool. Chẳng hạn như trong Faculty of Medicine (Khoa Y) của trường ĐH New South Wales có nhiềuschoolnhưSchool of Medicine,School of Psychiatry,School of Medical Sciences, v.v.

• Tuy nhiên, trong vài trường hợp đặc biệt, có đơn vị dưới trường đại học lấy tên làschool. Thông thường đây là những đơn vị chuyên ngành (professional school).

Ở đây, tôi không nói đến những trường riêng biệt. Những trường hợp này trường tuy là đại học nhưng do lí do lịch sử dân tộc và tên thương hiệu quá lớn nên họ không cần danh xưnguniversity. Có thể kể những trường khét tiếng nhưLondon School of Economics, Dartmouth College, California Institute of Technology ( CalTech ), v.v. mà không cần có tên tuổi university đại học, nhưng ai cũng biết đó là những TT khoa học và giáo dục nổi tiếng trên quốc tế .Với cách hiểu trên, cách đặt tên mới của VNU rất khác thường. Theo pháp luật mới, những trường thành viên sẽ có tên VNU trước và theo sau là tên trường đại học. Chẳng hạn như VNU University of Engineering and Technology. Nếu viết đúng làVietnam National University University of Engineering and Technology. Hai chữ university gắn liền nhau ! Đó là một tên tuổi lạ lùng và hoàn toàn có thể nói là lượm thượm .

Về chức danh

Theo cách gọi mới, giám đốc làPresident ; Phó Giám đốc làVice-President ; Hiệu trưởng làRector ; Phó hiệu trưởng làVice-Rector ; Trưởng Ban, Giám đốc TT làDirector ; Phó Trưởng Ban làVice-Diretor ; Trưởng Khoa làDean, Phó Trưởng Khoa làDeputy-Dean, v.v.Ở đây cần phải phân biệt và không cho sự độc lạ giữa hai chữvicevàdeputy. Hai chữ này nếu dịch sang tiếng Việt đều có nghĩa làphó. Nhưng trong tiếng Anh thì cách dùng không phải đơn thuần và tùy tiện được. Nói một cách ngắn gọn :

• Deputycó nghĩa đen là người có thể đóng vai trò thay mặt cấp trên. Hiểu theo nghĩa hiện đại là người được ủy quyền. Và chính vì thế mà có động từdeputize tức ủy quyền.
• Cònvicelà từ gốc Latin có nghĩa là thay thế. Do đó, vice-president là người có thể thay thế tổng thống trong trường hợp / tình huống đặc biệt. Tiếng Anh chuẩn không códeputy president.

Vicethường dùng cho những chức vụ trong mạng lưới hệ thống khoa bảng và hành chính. Còn deputy thường dùng thông dụng trong những cơ sở kinh doanh thương mại. Người ta nóideputy director, chứ chẳng ai nóivice-director .Vicemang tính nghiêm nghị hơndeputy. Chức danhVice-Chairmannghe nghiêm trang trangDeputy Chairman, vìVice-Chairmanlà phó quản trị, cònDeputy Chairmancó thể là người được chuyển nhượng ủy quyền quản trị .Hiểu như thế mới thấy những chức vụ mà ĐHQGHN sắp phát hành là thiếu chuẩn mực, nếu không muốn nói là sai về tiếng Anh. Tôi góp ý như sau :

• Về chức danh giám đốc đại học quốc gia, thì có thể sử dụngChancellorhoặcPresident. Ở Mĩ, hiệu trưởng có khi là President, nhưng cũng có khi là Chancellor. Ở Úc và Anh, Vice-Chancellor có nghĩa là hiệu trường (chứ không phải phó hiệu trưởng như một bài báo trên Tia Sáng hiểu sai). Do đó, ở trường Đại học New South Wales, người ta in danh thiếp của hiệu trưởng là Vice-Chancellor và President để đồng nghiệp Mĩ hiểu đúng. Tôi đề nghị giám đốc ĐHQG nên là Chancellor và mở ngoặc là President để cho rõ ràng hơn. Danh xưng Chancellor nghe nghiêm trang và khoa bảng hơn là President (thường dùng trong doanh nghiệp và chính trị).

• Hiệu trưởng các trường thành viên thì nên gọi làPrincipal, chứ không nên gọi làRector. Rector là chữ gốc Latin, có nghĩa là người cai trị, thường là chức danh hiệu trưởng của các trườngđại học độc lậpbên Âu châu, nhưng cũng có khi là hiệu trưởng trung học và trường dạy thể thao! Nếu trường là thành viên (như college trong Đại học Oxford hay Cambridge) thì nên gọi làPrincipal. Còn phó hiệu trưởng trường thành viên thì có thể gọi làVice-Principal.

• Khoa trưởng thì nên gọi làDean, nhưng phó khoa thì không nên gọi là Deputy-Dean. Cần nói thêm rằngDeputythì không kèm theo dấu – nhưVice. Tôi đề nghị nên sửa lại cho chuẩn hơn là:Associate Dean. Associate Dean có nghĩa là phó khoa. Tương tự,Deputy Directornên thay thế bằngAssociate Director, chứ không ai viếtVice-Diretor!

Nói tóm lại, tôi nghĩ mạng lưới hệ thống đại học trong đại học là rất bất bình thường và không giống ai trên quốc tế. Cũng chẳng giống đại học nào trong vùng Khu vực Đông Nam Á. Có thể nói rằng Danh xưng đại học bằng tiếng Anh lúc bấy giờ quá tùy tiện và thiếu quy chuẩn, gây lẫn lộn cho đồng nghiệp quốc tế. Vì thế, việc ra pháp luật cách đặt tên tuổi bằng tiếng Anh là rất thiết yếu. Nhưng rất tiếc là pháp luật này vẫn còn nhiều sai sót, kể cả sai sót trong chức vụ, có lẽ rằng xuất phát từ hiểu nhầm hay chưa thông thuộc với mạng lưới hệ thống đại học ở quốc tế. Trong bài này tôi đã ý kiến đề nghị một số ít biến hóa cho tương thích với tên tuổi của, và chức vụ khoa bảng trong, những đại học trên quốc tế .NVT

Có thể xem thêm:

Xem thêm: Giá trị gia tăng là gì?

Bàn về tên trường đại học và tiếng Anh

Vấn đề tên (tiếng Anh) trường đại học

Trang web Đại học Y Dược TPHCM

Website Đại học y dược TPHCM

= = = = =http://vnu.edu.vn/ttsk/?C1654/N10825/Thong-nhat-ten-giao-dich-gop-phan-tao-nen-suc-manh.htm

Thống nhất tên giao dịch góp phần tạo nên sức mạnh

Vừa qua, Hội đồng ĐHQGHN đã trải qua tên thanh toán giao dịch bằng tiếng Anh của những đơn vị chức năng và chức vụ chỉ huy trong ĐHQGHN .Việc làm này nhằm mục đích tạo ra một mạng lưới hệ thống tên thanh toán giao dịch thống nhất, thuận tiện trong thanh toán giao dịch quốc tế và góp thêm phần củng cố link hội đồng và nâng cao tên thương hiệu ĐQGHN. Để hiểu thêm ý nghĩa của sự kiện này, Bản tin ĐHQGHN đã có cuộc phỏng vấn GS.TSKH Vũ Minh Giang Phó Giám đốc ĐHQGHN .Ngay từ khi xây dựng, ĐHQGHN đã có tên thanh toán giao dịch tiếng Anh là Vietnam National University, Hanoi ( viết tắt là VNU ). Xin Giáo sư cho biết ý nghĩa của tên gọi này ?Ở những nước có nền giáo dục tăng trưởng thường có một hoặc một vài đại học có vị thế đặc biệt quan trọng. Những Đại học này hoàn toàn có thể mang tên Đại học Quốc gia, hoặc hoàn toàn có thể không mang tên Đại học Quốc gia như Đại học Quốc gia Matxcơva mang tên Lô-mô-lô-xốp, Liên bang Nga ; ĐH Malaysia, ĐHQG Australia, ĐHQG Singaore, nhưng đều là diện mạo vương quốc và thực thi những thiên chức vương quốc .Trên ý thức coi giáo dục là quốc sách số 1 và xác lập giáo dục đại học là một giải pháp để đẩy nhanh sự tăng trưởng của quốc gia, ngày 10/12/1993, nhà nước đã phát hành Nghị định số 97 / CP xây dựng Đại học Quốc gia TP.HN. Hai năm sau, nhà nước xây dựng ĐHQG TP. Hồ Chí Minh. Và để phân biệt với những trường đại học công lập khác trong mạng lưới hệ thống đại học đã có tên thanh toán giao dịch quốc tế của hai đại học này đều đặt là Vietnam National University và để phân biệt hai Đại học Quốc gia Thành Phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh sau tên thanh toán giao dịch giống nhau có tên hai thành phố nơi có trụ sở của hai Đại học. Cũng cần quan tâm rằng, đây là tên thanh toán giao dịch bằng tiếng Anh chứ không phải tên dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh. Thông qua tên thanh toán giao dịch này, bè bạn quốc tế hoàn toàn có thể phân biệt được đây là vị thế và sự độc lạ của ĐHQGHN với mạng lưới hệ thống đại học trong nước .Cũng cần quan tâm rằng có 1 số ít trường đại học sử dụng từ National không có nghĩa là vương quốc như đã nói ở trên mà chỉ có nghĩa là công lập để phân biệt với đại học dân lập .Qua 18 năm kiến thiết xây dựng và trưởng thành, tên thương hiệu VNU ngày càng được chứng minh và khẳng định vị thế của mình trong hội đồng giáo dục đại học khu vực và quốc tế, xứng danh là diện mạo vương quốc trên nghành nghề dịch vụ giáo dục đại học .Trong thời hạn vừa mới qua, tên thanh toán giao dịch bằng tiếng Anh của những trường đại học thành viên cũng như những chức vụ chỉ huy trong ĐHGQHN chưa thống nhất, tại sao thưa GS ?Khi mới xây dựng, ĐHQGHN tập trung chuyên sâu vào cấu trúc lớn, vì vậy có những lao lý ở những đại học thành viên chưa thật ngặt nghèo. Tham khảo tên gọi của những đại học lớn trên quốc tế, ĐHQGHN lao lý những trường thành viên gọi là college, những khoa thường trực gọi là faculty, những TT gọi là center. Nhưng những khoa trong 1 số ít trường đại học thành viên cũng lại dịch là faculty. Lúc đó có sự nhầm lẫn giữa faculty thường trực ĐHQGHN và Faculty thường trực trường đại học thành viên. Bên cạnh đó, theo ý niệm cũ ở Nước Ta thì trường đại học thường dịch là university, nên một số ít trường đại học thành viên ĐHQGHN cũng tự đặt tên thanh toán giao dịch là university chứ không theo lao lý là college. Còn chức vụ người đứng đầu cũng chưa thống nhất. Có đơn vị dịch là rector, có nơi thì dịch là president giống cách gọi tiếng Anh của Giám đốc ĐHQGHN. Hiện tượng này đã gây nên sự không thống nhất trong mạng lưới hệ thống ĐHQGHN, khiến bạn hữu quốc tế khó nhận diện ĐQHGHN là một chỉnh thể, một mạng lưới hệ thống. Bên cạnh đó, tình hình này làm yếu sức mạnh tổng hợp của hội đồng ĐHQGHN. đây đa phần là do lịch sử dân tộc để lại nhưng là hiện tượng kỳ lạ cần khắc phục .Trên quốc tế rất nhiều đại học có quy mô giống ĐHQGHN. Vậy cách gọi tên của những đại học này và những trường thành viên như thế nào ?Trên quốc tế cách đặt tên đại học và những trường thành viên rất phong phú, nhưng những đại học có tầm vóc vương quốc thì khi nào cũng gắn với từ vương quốc national. Ví dụ : ANU ( Australia National University ), SNU ( Singapore National University ), SNU ( Seoul National University ) ,Các trường đại học thành viên của những đại học này thường có 3 cách gọi. Thứ nhất là college, ví dụ college of Law, Australia National University ( Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Úc ). Thứ hai là school, ví dụ Business School, University of London ( Trường Đại học Kinh doanh, Đại học London ). Thứ ba, là university nhưng có nhận diện bằng cách đặt dưới university mẹ .Để khắc phục sống sót trên, Hội đồng ĐHQGHN đã thống nhất tên thanh toán giao dịch của những đơn vị chức năng và chức vụ chỉ huy bằng tiếng Anh, trên ý thức tạo ra một mạng lưới hệ thống thống nhất, nhận diện tên thương hiệu ĐHQGHN, tạo ra sự độc lạ với những đơn vị chức năng bên ngoài, thuận tiện trong thanh toán giao dịch quốc tế. Theo đó toàn bộ những đơn vị chức năng thành viên đều mở màn bằng 3 chữ VNU, ví dụ trường đại học là VNU University, khoa thường trực đều gọi là VNU School, những TT gọi là VNU-Center, những Viện nghiên cứu và điều tra gọi là VNU-IntistusVề tên gọi những chức vụ chỉ huy, Giám đốc là President, Phó Giám đốc là Vice-President, Hiệu trưởng là Rector, Phó hiệu trưởng là Vice-Rector, Trưởng Ban, Giám đốc TT là Director, PhóTrưởng Ban là Vice-Diretor, Trưởng Khoa là Dean, Phó Trưởng Khoa là Deputy-Dean ,Việc thống nhất tên thanh toán giao dịch và tên chức vụ bằng tiếng Anh là thiết yếu và tạo ra sự đồng điệu trong mạng lưới hệ thống, khắc phục được sự chồng chéo, trùng lặp tên thường gọi giữa những bộ phận, góp thêm phần tăng trưởng tên thương hiệu và ý thức hội đồng ĐQHGHN. Việc này còn góp thêm phần thuận tiện hơn trong hợp tác quốc tế, đồng thời cũng tạo ra tính link, tính mạng lưới hệ thống, tính thống nhất trong ĐHQGHN .

Xin cảm ơn Giáo sư!

Xem thêm: Giá trị gia tăng là gì? Những điều cần biết

Categories : UncategorizedTags : Giáo dục đào tạo, Giáo dục đào tạo – Khoa học

Leave a Comment